به نقل از «قدس آنلاین»

عید نوروز در گذشته و در سیره و نگرۀ معصومان(ع) چگونه بوده است؟

تاریخ انتشار: ۱ فروردین ۱۴۰۳ | کد خبر: ۳۹۹۸۴۵۸۲

نوروز به معنای روز نو و عید اول سال است. به روز اول فروردین که جشن ملی ایرانیان است، نوروز سلطانی هم می‌گویند. نوروز در زمانهای قدیم در اول بهار نبود، بلکه در فصول سال می‌گشت و گاه به بهار و گاه به تابستان و گاه به زمستان می‌افتاد. در سال 471 ق به فرمان جلال الدین ملکشاه سلجوقی (465 ـ 485) حکیم عمرخیام و چند منجم دیگر تقویم جلالی را تنظیم کرده و نوروز را در اول بهار یا نخستین روز برج حمل قرار دادند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در ایران باستان دو جشن داشتند، یکی جشن مهرگان در آغاز فصل سرما و جشن نوروز در آغاز فصل گرما که از اول فروردین آغاز می‌شد. و هر دو را به خاطر آغازین روز فصل گرما و یا سرما نوروز می‌گفتند و مدت اجرای جشنها در نوروز چندین روز بود.

 درباره سبب نامیده شدن نوروز در نزد ایرانیان سخنان بسیاری گفته شده است. از جمله دانشمند بزرگ ایرانی جناب ابوریحان بیرونی (360 ـ 440) مطالب بسیار شیوا و زیبایی نوشته که به اختصار اشاره می‌شود.

ابوریحان روایاتی از پیامبر(ص) در باره تجلیل و بزرگداشت نوروز آورده تا به آن رنگ و بوی مذهبی داده و از این سنت و فرهنگ زیبا پاسداری کرده باشند.

نخستین روز فروردین نوروز است که اولین روز سال نو است و نام پارسی آن بیان کننده این معنا است و این روز با وارد شدن آفتاب به برج سرطان آغاز می‌شود. خورشید در مکانی قرار می‌گیرد که نزول باران و برآمدن شکوفه‌ها و برگ آوردن درختان تا هنگام رسیدن میوه‌ها و تمایل حیوانات به تناسل و آغاز نو تا تکامل و بلوغ نهایی و رسیدن میوه‌ها را طی کند. این بود که نوروز را دلیل پیدایش و آفرینش جهان دانستند و گفته‌اند در این روز بود که خداوند افلاک را پس از آن که مدتی ساکن بودند به گردش در آورد و ستارگان را پس از چندی متوقف گردانید و خورشید را آفرید و آغاز شمارش از این روز شد و گفته‌اند که خداوند عالم سفلی را در این روز آفرید و کیومرث در این روز به شاهی رسید.

نیز گفته‌اند خداوند در این روز خلق (آدم) را آفرید. نقل شده از پیامبر صلّی الله علیه و آله از ابن عباس که در روز نوروز جامی سیمین که پر از حلوا بود برای پیغمبر هدیه آوردند و آن حضرت پرسید که این چیست؟ گفتند امروز روز نوروز است، پرسید که نوروز چیست؟ گفتند عید بزرگ ایرانیان است فرمود: آری در این روز بود که خداوند هزاران مردم را پس از مرگشان زنده نمود و بر آنها باران به دستور خدا بارید و روزی است که سلیمان آغاز پادشاهی نموده است. گفته شده که در این روز فیروز (نام فرشته) ارواح را برای آفرینش مردم حرکت می‌داد و فرخنده‌ترین ساعات آفتاب است که در صبح نوروز فجر و سپیده در نزدیک‌ترین نقطه زمین واقع می‌شود و نگاه کردن به خورشید برکت است و نام نوروز به زبان پارسی هرمزد است که اسم خدای تعالی است ؛چون خداوند در هر لحظه نوآفرین است.

جد ابوحنیفه امام فرقه حنفیان از براداران اهل سنت که در ایران هم زیاد هستند، ایرانی و نامش زوطی بوده است در روز عید نوروز فالوده‏ای به امام علی (ع) هدیه نمود. امام پذیرفت و تحسین نمود و تجلیل کرد و این رسم را رسم خوبی نامید و درباره عید جملاتی فرمود از جمله فرمود هر روز که انسان در آن به سمت گناه نرود در واقع عید اوست.

امام صادق(ع) این روز را به روز پیمان گرفتن خداوند از انسان مومن برای اظهار بندگی و اقرار به نبوت و ولایت ائمه(ع) تفسیر می کند. در روایت دیگر این روز عید فرج حضرت صاحب الامر(عج) نامیده شده که در این روز بر فاسقین و فاسدین و گمراهان پیروز خواهد شد و حق و عدالت ظاهر و امام حق با شعار جاء الحق و زهق الباطل ظهور خواهد نمود.

گفته شده است امام موسی کاظم(ع) نیز برای دریافت هدایا نشست و هدایایی از ایرانیان تقدیم شد و پیرمردی آمد حضور حضرت و گفت من چیزی ندارم برای هدیه و حضرت آنچه دیگران داده بودند به او بخشید.

مناسبتها و سالروزهایی در این روز در گذشته وجود داشته که معصومان(ع) با توجه به علوم الهی که از آن برخوردار بودند برای ارج نهادن به آن بیان کرده اند.

 آغاز آفرینش و تجلی حق که هستی و طبیعت در این روز آفریده شده و از جلوه های حق است از اینروی مناسب است که در این روز دگرباره حق متجلی شده وامام عصر(عج) ظهور نماید.

 رویش شکوفه ها که نمادی از تجلی زیبایی های حق است که می توان آنرا مقایسه با تجلی عدالت که زیبا ترین ومطلوب ترین خواسته انسان نامید.

 انجام مناسک عبادی خاص مانند غسل که برای اعیاد بزرگ، فطر، قربان، غدیر، جمعه، اختصاص دارد؛ فقها در این مسئله اتفاق کرده و در آثار فقهی به اهمیت آن اشاره و به استحباب غسل و پوشیدن جامه های پاکیزه و نو در این روز تاکید کرده اند.

 پذیرش هدیه و عیدی دادن به دوستان که سنت و سیره معصومان و مورد پسند آنان بوده است.

 دیدار دوستان و خویشاوندان و استحکام پیوندهای خویشاوندی و خانوادگی و اجتماعی و وحدت اسلامی و رفع کدورتها در این ایام توصیه شده است.

 فواید فراوانی که از این فرهنگ و سنت دیرینه می توان از آن برگرفت برای جامعه ایرانی غنیمت است.

 روز بیست و هفتم شهر رجب‏ که با روز نوروز مطابق بود حضرت محمّد بن عبد اللّه صلّی اللّه علیه و آله و سلم به سن چهل سالگی به رسالت مبعوث شد. یعنی مبعث رسول خاتم در این روز واقع شده است.

خلفای عباسی هم به نوروز توجه ویژه داشتند از آنرو که ایرانیان از جمله حامیان بزرگ خلافت عباسی بودند به جهت اینکه عباسیان با شعار دوستی اهل بیت پیامبر(ص) نظر ایرانیان را در قیام علیه امویان ودر دعوت به «الرضا من آل محمد» با خود همراه نمودند. این نیز یکی از امتیازات ایرانیان هست در طول تاریخ که به عشق اهل بیت پیامبر(ص) به اسلام روی آوردند لذا خلفا نیز به آداب سنن ایرانیان اهمیت می دادند و ایرانیان در شکوفایی و گسترش تمدن اسلامی و تشکیلات و نهادهای اسلامی تاثیر تمام ونقش اساسی ایفا نمودند و در رونق و گسترش اسلام و علوم اسلامی در دنیا نقش آفرین اول بودند .

منبع: قدس آنلاین

منبع: قدس آنلاین

کلیدواژه: عید نوروز روز نو

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۹۸۴۵۸۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

شاعری که مایه افتخار ایرانیان است

محمود شالویی، سعدی را مایه افتخار ایرانیان و از جمله نوابغ و نخبگان جهان علم و ادب می‌خواند.

به گزارش ایسنا، آیین اختتامیه هفته بزرگداشت «سعدی شیرازی» با حضور پرشمار استادان و پژوهشگران و علاقه‌مندان به زبان و ادبیات فارسی، پنجشنبه ششم اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۳ در تالار اجتماعات شهید مطهری(ره) انجمن آثار و مفاخر فرهنگی برگزار شد.

در ابتدای این رویداد محمود شالویی، رییس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی به ایراد سخن پرداخت و گفت: «سعدی» یکی از بزرگترین و شاخص‌ترین شاعران فارسی‌زبان به شمار می‌رود، از آن جهت که شعر او با حکمت و دانش و علم و وسعت اطلاعات او با تجاربش در سیاحی و جهانگردی پیوند خورده است و در نتیجه از او شخصیتی ممتاز ساخته است. 

او  افزود: «سعدی» چهره‌ای است که در اکثر مبادی و مبانی علمی سخن گفته و ارائه نظر کرده و در کلام و سخن خویش معارف و معانی فراوانی را مورد توجه و مداقه قرار داده است. 

مشاور وزیر فرهنگ تصریح کرد: سعدی مایه افتخار ایرانیان و از جمله نوابغ و نخبگان جهان علم و ادب است و ما ایرانیان سربلندیم، از آن رو که سعدی از جمله مفاخر و مشاهیر برجسته ایران‌زمین است.

شالویی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: ما معتقدیم برای تجلیل از مفاخر فرهنگی ایران باید تمام دستگاه‌های فرهنگی کشور از جمله وزارت آموزش و پرورش همکاری ویژه‌ای را  مبذول دارند. در کشور تاجیکستان، در شهر «پنجکنت» که زادگاه رودکی است، دانش‌آموزان به حفظ اشعار این شاعر نامدار اهمیت فراوان می‌دهند. در ایران نیز ضروری است که با مساعدت وزارت آموزش و پرورش، دانش‌آموزان ما پیش از ورود به دوره‌های بالاتر، با شعر و اندیشه بزرگانی چون سعدی خاصه با «گلستان» و «بوستان» او به خوبی آشنا شوند.

مشاور وزیر فرهنگ تأکید کرد: خوشبختانه با تأکید ریاست محترم جمهور، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ضمن مکاتبه با وزیر محترم آموزش و پرورش تأکید کرده‌اند که طی برنامه‌ای منسجم، در کتاب‌های درسی بیش از گذشته به مفاخر فرهنگی ایران پرداخته شود و خوراک علمی برای آشنایی نونهالان با اندیشه بزرگان ایران‌زمین در کتب درسی گنجانده شود.

سعدی؛ زبده سخنوران ایران و جهان

در ادامه این برنامه پس از اجرای برنامه سعدی‌خوانی از سوی یکی از هنرمندان نونهال، حسن انوری استاد زبان فارسی و عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی به ایراد سخن پرداخت و گفت: سعدی شیرازی به همراه حافظ، مولانا و فردوسی در کنار بزرگان عرصه ادبیات جهانی، یعنی هومر، دانته و شکسپیر قرار دارند و به اعتقاد بسیاری از مستشرقین، این هفت تن، یادگار شکوهمند نبوغ بشری‌اند.

مولف فرهنگ بزرگ سخن در ادامه سخنان خود گفت: به اعتقاد زبان‌دانان عالم، چهار زبان فارسی، انگلیسی، ایتالیایی و یونانی، چهار زبان مهم تاریخ بشرند که سعدی شیرازی نقش مهمی در نضج و گسترش یکی از این زبان‌ها، یعنی زبان شیرین فارسی دارد.

انوری در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه ۶۰ چهره نامدار عرصه ادب ایران و جهان به سعدی و شعر و اندیشه او پرداخته‌اند، اظهار کرد: از میان ۶۰ چهره‌ای که درباره سعدی سخن گفته‌اند به عنوان نمونه سخن ملک‌الشعرای بهار بسیار قابل توجه است. او می‌گوید: سعدی نتیجه تعالیم فردوسی و سنایی و زبده سخنوران حکمت‌آمیز و تعالیم روح‌پرور و لطیف ادبای ایران، یونان، هند، عرب و عجم است. یا مرحوم استاد جلال‌الدین همایی در وصف سعدی بیان می‌کند: سعدی جامع مراتب و مقامات علمی و عملی است.

سعدی؛ مطرح‌ترین شاعر فارسی‌زبان در هند

در بخش پایانی این آیین نیز «بلرام شکلا»، رییس مرکز فرهنگی سفارت هند در ایران سخنرانی کرد و گفت: «سعدی» مطرح‌ترین شاعر فارسی‌زبان در «هند» است و مردمان این دیار از مهد تا لحد با خوانش بوستان و گلستان او، زبان شیرین فارسی را می‌آموزند. همچنین بسیاری از شاعران این دیار از جمله امیرخسرو دهلوی به تأسی از سعدی به سرایش شعر فارسی پرداخته‌اند.

رییس مرکز فرهنگی سفارت هند در ایران تأکید کرد: بسیاری معتقدند که سعدی به هند سفر نکرده است. با این وصف در گفتار و نوشتار این شاعر و حکیم شیرین‌سخن فقرات متعددی درباره هند، آداب و رسوم و حتی سبک زندگی هندیان سخن به میان آمده است.

او در بخش پایانی سخنان خود اظهار کرد: ایرانیان به شعر و شاعران خود احترام فراوان می‌گذارند و کلام ادبای ایران، نقل مجالس ایرانیان است. در کمتر کشور و بلادی شاهد هستیم که مردمان آن تا این سطح مفاخر و مشاهیر خود را گرامی بدارند و کلام و حکمت و شعر آنان را در میان خود زمزمه کنند و از آن
بهره‌مند شوند.

در پایان این مراسم پس از اجرای برنامه موسیقایی سنتورنوازی و آواز ایرانی بر مبنای اشعار سعدی با اجرای حسین علیشاپور و محمود بامداد، با حضور رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، لوح تقدیر و سپاس و نشان زرین انجمن به همراه هدایی نفیس به پاس یک عمر تلاش و کوشش مجدانه در تقویت و گسترش فرهنگ ایران و زبان فارسی به حسن انوری استاد برجسته زبان و ادبیات فارسی و نیکو بازرگان، همسر مرحوم غلامحسین یوسفی استاد برجسته ادبیات فارسی، نویسنده و مترجم اهدا شد.

در حاشیه این رویداد ملی نیز نمایشگاه‌هایی از آثار سعدی و سعدی‌پژوهان، همچنین تابلوهای خوشنویسی برمبنای اشعار سعدی در معرض دید شرکت‌کنندگان قرار گرفت.

انتهای پیام